Gdy lewa rączka jest sprawniejsza

Leworęczność budzi lekki niepokój rodziców. Niepotrzebnie. Ważne, by zaakceptować wybór malucha i pomóc mu przystosować się do "prawostronnego" świata.

Obecnie w szkole nikt już nie zmusza dzieci do pisania prawą ręką, produkuje się też coraz więcej przedmiotów codziennego użytku przystosowanych dla leworęcznych, np.: nożyczki, myszki komputerowe czy sztućce. Wciąż jednak bardzo wiele takich maluchów rysuje i pisze prawą ręką. Powodem bywają najczęściej zaniepokojone spojrzenia rodziców, kiedy malec po kredkę lub długopis sięga lewą ręką. Niepokój ten jest niczym nieuzasadniony, ale bardzo ważne jest, by rodzice jak najwcześniej zaobserwowali skłonność dziecka do posługiwania się określoną ręką i jak najlepiej nim pokierowali.

Ujawnianie się skłonności
To, której ręki będzie używać w przyszłości rozwijające się maleństwo, ma już zapisane w genach. Gdy oboje rodzice są leworęczni, prawdopodobieństwo, że skłonność tę odziedziczy po nich potomstwo, wynosi aż 46 proc. W przypadku rodziców praworęcznych, zaledwie 2 proc. dzieci posługuje się lewą ręką, jako dominującą. Nie sposób jednak tego ocenić zaraz po urodzeniu, ponieważ do siódmego miesiąca niemowlę sięga po przedmioty obiema rączkami na przemian, żadnej nie faworyzując. Najwcześniej w 8 miesiącu, a najpóźniej w 16, zaczynają ujawniać się skłonności do praworęczności lub leworęczności. Wtedy maluch, np. po gąbkę podczas kąpieli albo szczotkę do włosów, sięga lewą ręką.

Maluchowi można pomóc
Jeżeli istnieją przesłanki leworęczności, rodzice czy opiekunowie mogą bardzo wiele zrobić dla dziecka - i są to bardzo proste rzeczy. Powinni, np. kłaść łyżeczkę na środku talerza, a nie po jego lewej stronie, podobnie kredki - na środku bloku rysunkowego. Podając maluchowi przedmioty, nie należy kierować ich do prawej rączki, ale do środka ciała. W ten sposób można pomóc dziecku przystosować się do świata "urządzonego" dla osób praworęcznych. Na szczęście, z zabawkami nie ma żadnego problemu: grzechotka, bąk, piłeczka czy klocki służą tak samo dobrze dzieciom praworęcznym, jak i leworęcznym. W wieku przedszkolnym łatwo dostępnym przedmiotem dla maluchów posługujących się lewą rączką, który warto kupić, są nożyczki, niezbędne, gdy przychodzi pora na wycinanki.

W przypadku osób leworęcznych, dominującą ręką steruje prawa półkula mózgu. Jeżeli będziemy nakłaniać dziecko do pisania prawą ręką, jego lewa półkula będzie przeciążona, natomiast aktywność prawej zahamowana. Może to powodować problemy z koncentracją i pamięcią, a także zaburzenia mowy oraz orientacji. Ważne jest więc, aby nie krytykować malucha za leworęczność, tylko mu pomóc i usprawniać lewą rączkę, proponując różne ćwiczenia, np.: lepienie z plasteliny, wyklejanie czy rysowanie tą właśnie ręką.

Przyczyna oburęczności
W przypadku niektórych dzieci wydaje się, że mają obie ręce sprawne na równi. Rysują i jedzą, posługując się prawą, a z klocków budują lewą. Która jednak ręka została uprzywilejowana przez naturę, można przekonać się podczas spontanicznej zabawy. Jeżeli wiaderko z zabawkami maluch nosi w lewej rączce, podnosi z ziemi kamyki i rzuca nimi lewą, jest najwyraźniej leworęczny. Jeżeli jednak do pewnych czynności stale używa prawej, może to oznaczać, że specjalizacja jego półkul mózgowych jest zakłócona. Dlatego, jeśli maluch do szóstego lub siódmego roku życia nie wybierze konkretnej rączki, warto się skonsultować z psychologiem.

Test dla malucha
Wystarczy kilka prostych zabaw, by ocenić, która połowa ciała dziecka jest aktywniejsza: Poproś malucha, by wrzucił do butelki rozsypane wokół niego kamyczki. Zobacz, którą ręką zacznie po nie sięgać. Potrenujcie razem piłkę nożną. Ty stań na bramce, a dziecko niech strzela ci gole. Zaobserwuj, którą nogą kopie piłkę. Zrób lunetę z papieru i pobawcie się w marynarzy. Czy maluch skieruje rulon do prawego, czy lewego oka? Pokaż dziecku głośno cykający zegarek i zachęć, by posłuchało go z bliska. Zapamiętaj, do którego ucha go najpierw przyłoży. Ręka Noga Oko Ucho